Kritiek op DLE's weerlegd

In het septembernummer 2012 van het Tijdschrift voor Remedial Teaching is een artikel* gepubliceerd:

Nuttig normsysteem onterecht onder vuur.

In dit artikel bespreken DLE-deskundigen de voornaamste kritiekpunten op het gebruik van DLE’s. Zij betogen dat veel van deze kritiek onterecht is, omdat deze is gebaseerd op een verkeerde interpretatie van wat een DLE precies is. 

De auteurs, Gerard Melis, Paul Oosterveld en Johan Schokker rekenen in het artikel grondig af met alle onjuiste opvattingen over DLE’s en met alle foute beweringen die daar vervolgens uit voortvloeien.

Het grootste misverstand dat zij uit de weg ruimen is de opvatting dat DLE’s uitgaan van de veronderstelling dat scores op een toets in de tijd lineair toenemen en voor alle leerlingen eenzelfde verloop hebben.

Dat doen DLE’s namelijk helemaal niet! DLE’s zijn immers normscores en pretenderen daarom een beschrijving te geven van de norm en niet van het leertraject van de individuele leerling. Omdat een toets vaak op meerdere momenten in een schooljaar is genormeerd, ontstaan er –door middel van interpolatie- wel mogelijkheden om die normen weer te geven in de tijd, zodat je kunt aangeven welke score je op welk moment mag verwachten. Maar dat hoeft natuurlijk niet lineair te zijn. En dat alle leerlingen die ontwikkeling in eenzelfde tempo doormaken slaat ook nergens op.

Verder gaan ze in op de kritiek dat DLE’s soms bodem- en plafondeffecten kennen, waardoor aan het begin en aan het einde van de schaal kleine scoreverschillen aanzienlijke verschillen in DLE’s tot gevolg hebben.

Dat heeft echter niets met DLE’s te maken! Dat is namelijk een gebrek van de toets en geldt voor alle soorten normschalen die bij die toets worden gemaakt.

Ook besteden ze aandacht aan de merkwaardige bewering dat wanneer er bij een leerling een herhaalde leerachterstand van bijvoorbeeld 5 DLE’s wordt vastgesteld er de indruk kan ontstaan dat er geen vooruitgang wordt geboekt. Tsja, moet je dat nog bestrijden, zou ik zeggen. Volgens mij weet elke leerkracht wel dat dit niet zo is. Kijk maar even naar het onderstaande

DL	DLE	Leerachterstand	Leerrendement
15	10	5	66
20	15	5	75
25	20	5	80
30	25	5	83

De leerachterstand is inderdaad elke keer 5, maar het niveau gaat wel van 10 naar 25!

Bovendien stijgt het (totale) leerrendement van 66 naar 83; tussen de toetsen is dat zelfs 100%!

Zo geven de auteurs vele voorbeelden waaruit blijkt dat de kritiek op DLE’s voornamelijk gebaseerd is op verkeerde interpretaties en onjuiste aannames.

Boeiend zijn ook de voorbeelden waaruit blijkt dat het ontzettend verhelderend is meerdere normsoorten te gebruiken bij de beoordeling van de behaalde scores.

Zo kan bij de ene schaal de toestand ongewijzigd lijken, terwijl de andere een duidelijke verslechtering te zien geeft.

Kortom: het lezen van het artikel wordt van harte aanbevolen! Ook de uitgebreide versie, die in het DLE Boek zal worden opgenomen, is zeer verhelderend en neemt alle kritiek weg.

Zie ook: Geschiedenis van de DLE's en Kritiek op DLE's weerlegd

*) Tijdschrift voor Remedial Teaching, jrg. 20-2012, nr. 4, blz. 30-33): Nuttig normsysteem onterecht onder vuur